बाजारभाव मागणी-पुरवठा या तत्वावर चालतो असे मानले जाते. प्रत्यक्षात मात्र तसे होत नाही. छुपा साठा करून मागणी-पुरवठ्यात लपंडाव निर्माण केला जातो. सर्वसामान्य, बेसावध व काही अंशी बेजबाबदार शेतकरी यात भरडला जातो. त्याच्या शेतीमालाला कधीही योग्य भाव मिळत नाही. त्याचे शोषण होते. बाजारातील काही मंडळी मात्र “लोण्यावर” ताव मारून नको तितके फुगतात. कांदा उत्पादक शेतकरी अश्या पद्धतीने नेहमीच लुटला जातो. त्याची हि लुट थांवायची असेल तर त्याने कांद्याचा नफा कसा राखावा हे समजावून घ्यायला हवे.
मागील वर्षी कांदा बियाण्याच्या भावाने उच्चांक गाठून सुरवातीची भांडवली गुंतवणूक मोठ्या प्रमाणात वाढवली. अश्या पद्धतीने सुरवातीची भांडवल गुतंवणूक वाढल्यास जोखीम मोठ्या प्रमाणात वाढते. हि जोखीम कमी करणे गरजेचे आहे.
शिवाय कांद्याच्या उत्पादकतेवर पर्यावरणातील बदलांचा मोठा परिणाम होत असतो त्यमुळे शक्य तेव्हा व शक्य तितक्या लवकर लागवड खर्च व लाभांश खिशात परत ठेवणे गरजेचे असते.
वरील तक्त्यात दाखवल्याप्रमाणे शेतकरी बांधवांनी एकूण क्षेत्रफळापैकी काही क्षेत्रातील पात बाजारात विक्री करून सुरवातीलाच खर्ची झालेली रक्कम काढून घ्यावी व जोखीम नियंत्रित ठेवावी. ज्यांच्याकडे सोय व इच्छाशक्ती आहे ती मंडळी पातीचे निर्जलीकरण करून विक्री करू शकतात.
उत्पादित कांद्यातील बेण्यासाठी योग्य कांदा वेगळा केल्याने आपण हे बेणे एकतर इतर शेतकरी बांधवांना विकू शकता किंवा स्वत: बिजोत्पादनासाठी वापरू शकता. बीज निर्मिती करणे, स्वत:चे बीज वापरणे किंवा रोपांची निर्मिती व विक्री करणे या प्रक्रियांच्या माध्यमातून देखील आपण नफा वाढवू शकता.
कांद्याच्या एकूण उत्पादनापैकी मोठा हंगाम पावसाळ्यात येतो व उर्वरित हंगाम रब्बी व उन्हाळ्यात येतो. यामुळे सहाजिकच सर्वोच्च भाव जून ते सप्टेबर या काळातच असतो. यामुळे कांदाचाळ बनवून त्यामध्ये तीन ते सहा महिन्यापर्यंत कांदा साठवावा लागतो व जून ते सप्टेबर दरम्यान कांदाचाळी टप्याटप्याने, नफा राखत, रिकाम्या करता येतात.
शास्त्रीय पद्धतीने बांधलेल्या चाळीत आद्रता व हवेचे नियमन नैसर्गिक पद्धतीने केलेलं असत. त्यामुळे वजनातील घट कमी येते, कोंब कमी येतात व सड देखील नियंत्रणात रहाते. दर्जा टिकून रहातो त्यामुळे बाजारभाव साधण्यास मदत होते. याव्यतिरिक्त बेण्यासाठी स्वत:चा दर्जेदार प्रतवार केलेला कांदा मिळतो ज्यामुळे दर्जेदार बिजोत्पादन करता येते. एकूणच बिजवाई मध्ये केल्याजाणाऱ्या साठमारीमधून देखील शेतकरी स्वत:ला वाचवू शकतो. कांद्याचा नफा राखण्यास यामुळे मोठी मदत होते.
कांदाचाळीची बांधणी करण्यासाठी झाडाच्या सावलीत, हवेच्या दिशेला काटकोनात, पावसाळ्यात देखील कोरडी रहाणारी व वाहतुकीला सोयीची ठरेल अशी जागा निवडावी. खेळत्या हवेचे महत्व असल्याने चाळीच्या शेजारी कोणतेही दुसरे बांधकाम नसावे. आपल्याकडे उपलब्ध साधनांचा शक्य तितका चांगला वापर करणे गरजेचे आहे.
कांद्याची काढणी कांदा पूर्णपणे तयार झाल्यानंतर करावी. प्रथम प्रतवार करावी. प्रतवार झाल्यावर महत्वाचा टप्पा म्हणजे रीलीजरच्या वापराचा. रीलीजर म्हणजे मायक्रोनाइज्ड सल्फर (गंधक) पावडर. रीलीजर अतिशय बारीक (बाजारात मिळणारया पावडरच्या १००० पट अधिक बारीक) असते. रिलीजर आद्रतेचे प्रमाणबद्ध नियंत्रित करून, कांद्याचा रंग जसाचा तसा ठेवते. बुरशीला प्रतिबंध करून, हाताळणीत डेमेज झालेला कांदा सुकवून टाकते. सड थांबवून, कोंबाचे प्रमाण कमी करते.
रीलीजरच्या उपलब्धतेत काहीअडचण असल्यास, कांदा चाळीच्या शास्त्रशुद्ध बांधकामाची अथवा सरकारी योजनेची माहिती हवी असल्यास तसेच कांदा बिजोत्पादन व कांदा उत्पादनाचे आळवणी व फवारणी शेड्युल हवे असल्यास आपण आमच्या प्रतिनिधीची मदत घेवू शकता. त्यासाठी खाली दिलेला फॉर्म भरावा. आमचे अन्य लेख वाचण्यासाठी खाली स्क्रोल करा.
आमच्या सोशल ग्रुपला जॉईन केल्याने आमचे नवीनलेख आपल्याला लगेच वाचायला मिळतील
